Lệch Hàm: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Lệch hàm không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đáng kể tới hoạt động ăn nhai. Đáng chú ý, đây còn là một trong những yếu tố nguy cơ làm gia tăng các bệnh lý về dạ dày, hô hấp. Do đó, việc nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị tình trạng này là vô cùng cần thiết đối với người bệnh.

Lệch hàm là gì?

Hàm lệch là hiện tượng xương hàm trên và hàm dưới lệch nhau gây mất cân đối hai hàm. Tình trạng này gây mất thẩm mỹ nghiêm trọng đồng thời khiến việc ăn nhai gặp nhiều khó khăn. Khi nhìn bằng mắt thường, chúng ta có thể thấy hàm lệch sang trái hoặc phải, hàm nhô về trước hoặc phía sau quá nhiều.

Những trường hợp lệch quai hàm phổ biến bao gồm:

• Răng khôn mọc lệch chèn ép lên các răng kế cận, khiến hàm xô lệch, lâu ngày sẽ gây biến dạng khuôn mặt.
• Xương quai hàm bị lệch sang bên trái, bên phải hoặc xương hàm khớp thái dương bị lệch, phát ra tiếng kêu.
• Các răng trên cung hàm mọc lệch khiến răng khấp khểnh, lệch hàm nhai.
• Xương hàm dưới hoặc xương hàm trên bị phát triển quá mức gây nên tình trạng khớp cắn sâu, khớp cắn ngược.

Lưu ý: Dù gặp phải bất kỳ trường hợp hàm lệch nào ở trên thì bạn đều nên can thiệp biện pháp nha khoa từ sớm, tránh để tình trạng này diễn ra lâu ngày ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng và cơ thể.

Nguyên nhân lệch hàm

Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây nên tình trạng hai hàm mất cân đối, bao gồm cả các yếu tố chủ quan lẫn khách quan. Cụ thể:

• Người bệnh bẩm sinh đã xuất hiện tình trạng xương hàm phát triển bất thường. Tương quan giữa hàm trên và hàm dưới bị sai lệch tỷ lệ. Điều này đã dẫn đến mất cân đối hai hàm, ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe răng miệng và tính thẩm mỹ.
• Một số thói quen xấu của người bệnh hình thành từ lúc nhỏ cũng có thể gây lệch hàm. Trong đó, điển hình nhất là tật mút tay, chống tay lên cằm thường xuyên. Ngoài ra, trong quá trình ăn uống việc chỉ nhai một bên hàm cũng có nguy cơ khiến cho hàm bị lệch.
• Chấn thương ngoài ý muốn ở khớp hàm hay khớp cắn gây lệch quai hàm.
• Các răng của người bệnh mọc lộn xộn, không đúng vị trí trên cung hàm gây lệch khớp hàm.

Việc xác định chính xác nguyên nhân lệch quai hàm sẽ giúp bác sĩ điều trị bệnh hiệu quả hơn rất nhiều. Do đó, tốt nhất bạn nên tìm chọn đúng cơ sở nha khoa uy tín để thực hiện thăm khám và có phương án điều chỉnh hàm hiệu quả.

Triệu chứng lệch hàm

Các triệu chứng hàm lệch có thể bao gồm:

• Đau ở mặt hoặc hàm, đau ở phía trước tai hoặc ở bên bị ảnh hưởng. Cường độ đau gia tăng khi cử động miệng.
• Phần dưới của hàm khi quan sát bằng mắt thường không được thẳng hàng với phần trên của hàm.
• Xuất hiện cảm giác cứng và khó cử động hàm, thậm chí còn không thể đóng miệng một cách bình thường.
• Khi cắn thức ăn có cảm giác lệch hoặc cong.
• Khó khăn khi nói chuyện, giao tiếp với mọi người người xung quanh.
• Thường xuyên chảy nước dãi do không thể ngậm được miệng.
• Hàm bị khóa hoặc nhô ra phía trước mất thẩm mỹ nghiêm trọng.
• Răng mọc lộn xộn.

Lệch hàm có nguy hiểm không?

Tình trạng lệch quai hàm không chỉ ảnh hưởng đến vấn đề thẩm mỹ gương mặt mà còn khiến người bệnh gặp rắc rối trong vấn đề ăn nhai và đời sống sinh hoạt hàng ngày. Cụ thể:

• Khó khăn khi ăn nhai: Lệch hàm dưới hay hàm trên đều khiến cho diện tích tiếp xúc mặt ăn nhai của hai hàm bị hạn chế đáng kể. Chính vì vậy, việc ăn nhai thức ăn của người bệnh cũng gặp khó khăn hơn. Tình trạng này nếu kéo dài sẽ làm giảm cảm giác ngon miệng, dễ dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng, nhất là đối tượng trẻ em.
• Gây mất thẩm mỹ nghiêm trọng: Hàm lệch khiến khuôn mặt không cân đối tất yếu gây nên cảm giác e ngại và tự ti trong giao tiếp hàng ngày của người bệnh. Thậm chí có người còn hạn chế tiếp xúc một cách tối đa với những người xung quanh, từ đó ảnh hưởng lớn đến công việc, các mối quan hệ trong xã hội.
• Vệ sinh răng miệng khó khăn: Tình trạng lệch hàm, răng mọc lộn xộn chắc chắn sẽ gây khó khăn trong quá trình vệ sinh răng miệng hàng ngày của người bệnh. Điều này đã vô tình làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về răng miệng, điển hình như sâu răng, viêm nha chu, viêm nướu, hôi miệng,…
• Tăng nguy cơ mắc bệnh về dạ dày, hô hấp: Tình trạng lệch hàm nhai khiến hoạt động ăn nhai trở nên khó khăn, thức ăn không được tiêu hóa kỹ càng. Điều này đã làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh lý về dạ dày, hô hấp, về lâu dài gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh.

Ngoài ra, tình trạng sai lệch hàm cũng làm gia tăng áp lực cho khớp thái dương hàm. Về lâu dài, người bệnh sẽ bị rối loạn khớp thái dương, xuất hiện triệu chứng đau đầu dai dẳng, đau khớp khó chịu,… từ đó ảnh hưởng lớn đến mặt tâm lý và đời sống sinh hoạt hàng ngày.

Cách chữa lệch quai hàm hiệu quả hiện nay

Tùy thuộc vào trường hợp bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định các cách chữa lệch quai hàm khác nhau. Sau đây là một số phương pháp điều trị giúp khuôn mặt người bệnh trở nên cân đối hơn mà bạn có thể tham khảo!

Cách chữa lệch quai hàm tại nhà

Trường hợp lệch quai hàm nhẹ, không gây ra các triệu chứng nguy hiểm thì bạn có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà đơn giản như sau:

• Cách 1: Dùng lực lòng bàn tay đẩy hàm từ trên xuống dưới theo phía ngược lại với phía bên bị lệch hàm. Thực hiện cách này liên tục trong 10 phút, đều đặn mỗi ngày 2 lần.
• Cách 2: Dùng đầu ngón tay hoặc đầu lưỡi để đẩy hàm răng về hướng mong muốn. Thực hiện cách này nhiều lần trong ngày, chú ý kiểm soát về lực vừa phải để đạt hiệu quả.
• Cách 3: Sử dụng phía hàm không bị lệch nhai nhiều thức ăn dai, cứng để dịch chuyển hàm răng dần dần.

Chú ý: Các chuyên gia nha khoa cảnh bảo, răng và hàm của người trưởng thành đã cứng chắc, do đó không thể điều trị lệch hàm bằng những phương pháp thô sơ tại nhà. Việc dùng lực quá mạnh có thể gây nên tình trạng đau nhức, thậm chí lệch mặt theo chiều hướng xấu hơn.

Niềng răng

Niềng răng là phương pháp chỉnh hàm lệch không phẫu thuật khá hiệu quả. Với cách này, bác sĩ sẽ sử dụng công nghệ niềng răng 3D Speed kết hợp hệ thống khí cụ nha khoa để gắn lên răng và nướu. Theo thời gian, răng sẽ từ từ được dịch chuyển về vị trí chuẩn khớp cắn.

Tuy hiệu quả nhưng niềng răng chỉnh hàm lệch chỉ được áp dụng đối với các trường hợp lệch hàm nhẹ. Nguyên nhân khởi phát bệnh là do việc răng mọc lệch, quá trình ăn nhai sai cách khiến hàm lệch.

Ưu điểm:

• Chỉnh hàm lệch bằng niềng răng không cần can thiệp phẫu thuật nên rất an toàn cho nướu răng, không làm chảy máu và không làm ảnh hưởng xấu đến mô răng thật.
• Niềng răng hiện tại đang là giải pháp chỉnh lệch quai hàm tiết kiệm chi phí nhất hiện nay.
• Việc thực hiện niềng răng trong khay trong mang lại tính thẩm mỹ tuyệt đối cho người dùng và thuận tiện trong việc tháo lắp, vệ sinh.

Nhược điểm: Niềng răng mất khá nhiều thời gian và không thể điều trị triệt để cho những trường hợp hàm lệch nặng.

Phẫu thuật

Phẫu thuật chỉnh hàm cần được áp dụng đối với các trường hợp lệch hàm nặng do bẩm sinh và phương pháp niềng răng không thể khắc phục được. Theo cách này, bác sĩ nha khoa sẽ cắt xương, hoặc ghép xương để điều chỉnh và di chuyển hàm răng về đúng vị trí của nó, từ đó đem lại sự hài hòa cho khuôn mặt.

Ưu điểm:

• Phẫu thuật chỉnh hàm chỉ mất tối đa 2 tháng để lành vết thương trong khi niềng răng phải mất 2- 3 năm mới có hiệu quả. Như vậy phương pháp điều trị này có thể mang lại hiệu quả thẩm mỹ nhanh chóng.
• Quá trình phẫu thuật chỉnh hàm được hỗ trợ bởi máy móc thiết bị hiện đại, sử dụng với thuốc gây tê và thuốc kháng sinh nên không gây đau.
• Phẫu thuật chỉnh hàm lệch giúp răng của người bệnh di chuyển về đúng vị trí, chuẩn khớp cắn hàm. Điều này giúp việc nhai nghiền thức ăn cũng trở nên dễ dàng hơn.
• Phẫu thuật chỉnh hàm có thể khắc phục hiệu quả những ca lệch hàm nặng nhất.

Nhược điểm: Trong một số trường hợp bị lệch hàm phức tạp, nguyên nhân xuất phát từ cả xương hàm và răng thì phẫu thuật không mang lại hiệu quả tuyệt đối.

Ngoài ra, những trường hợp lệch hàm do cả răng và xương hàm khiến hàm răng hô, móm, lệch lạc nghiêm trọng thì cần phải kết hợp niềng răng và phẫu thuật hàm để điều trị. Trước hết, nha sĩ sẽ thực hiện niềng răng để nắn chỉnh răng về đúng vị trí, tiếp theo là thực hiện phẫu thuật hàm để có thể điều chỉnh xương hàm và khớp cắn cân đối với khuôn mặt.

Chỉnh hàm lệch bằng phương pháp niềng răng ở địa chỉ nào uy tín?

Chỉnh hàm lệch bằng phương pháp niềng răng ở đâu uy tín, an toàn, hiệu quả cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Sau đây là 3 địa chỉ nha khoa hàng đầu hiện nay mà bạn có thể tham khảo và lựa chọn.

Một số lưu ý khi bị lệch hàm

Khi bị lệch quai hàm, người bệnh cần thăm khám bác sĩ ngay để tìm nguyên nhân gây bệnh và hướng khắc phục triệt để. Bên cạnh đó, để tránh cho bệnh tiến triển nặng hơn, bạn cũng cần lưu ý một số điều quan trọng như sau:

• Hạn chế ngáp quá to, cười lớn một cách đột ngột.
• Từ bỏ thói quen nghiến răng khi ngủ ngay lập tức nếu có.
• Tránh những tác động mạnh tới vùng quai hàm.
• Áp dụng một số bài tập massage quai hàm và bài tập luyện cơ miệng để giúp quai hàm hồi phục nhanh hơn.
• Ăn thức ăn mềm, lỏng, chú ý hạn chế ăn thực phẩm khô cứng và giòn.
• Chườm khăn ấm để giảm tình trạng chuột rút, co cứng cơ quai hàm.
• Ngủ đúng tư thế, ngủ đủ giấc và đúng giờ.
• Chú ý duy trì thói quen sinh hoạt hợp lý, lành mạnh, hạn chế tối đa tình trạng căng thẳng, mệt mỏi, stress…

Lệch hàm cần khắc phục triệt để nhằm đảm bảo thẩm mỹ gương mặt, phục hồi hoạt động ăn nhai và ngăn ngừa biến chứng về sau. Do vậy, khi không may gặp phải tình trạng này, tốt nhất bạn hãy đến bệnh viện ngay để được bác sĩ thăm khám và tìm hướng điều trị. Bên cạnh đó, những lưu ý đặc biệt trong chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày được đề cập ở trên cũng cần bạn tuân thủ tuyệt đối.