Sưng Nướu Răng Trong Cùng Hàm Dưới: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Sưng nướu răng trong cùng hàm dưới là có thể dấu hiệu cảnh một số vấn đề nha khoa. Tuy nhiên, đôi khi tình trạng này cũng có thể là phản ứng sinh lý bình thường khi mang thai hay mọc răng khôn. Do đó, việc xác định nguyên nhân sưng nướu răng sẽ có vai trò quan trọng đối với quá trình điều trị và phòng ngừa.

Cách nhận biết sưng nướu trong cùng hàm dưới

Nướu răng là mô mềm màu hồng nhạt bao bọc xung quanh chân răng. Mô nướu khỏe mạnh thường bám rất chắc vào chân răng đồng thời không có hiện tượng chảy máu, sưng viêm hay ứ mủ. Tất cả biểu hiện ở nướu đều phản ánh các vấn đề sức khỏe răng miệng, trong đó, hiện tượng sưng nướu trong cùng hàm dưới cũng không ngoại lệ.

Tình trạng sưng nướu răng trong cùng hàm dưới sẽ có những dấu hiệu như sau:

• Nướu răng trong cùng ở hàm dưới bị viêm đỏ và phù nề hơn so với bình thường.
• Nướu chuyển từ màu hồng nhạt sang màu đỏ sẫm hoặc đỏ tím.
• Vị trí sưng nướu răng trong cùng hàm dưới có mủ.
• Răng xung quanh vị trí nướu sưng có thể bị đau nhức, ê buốt và khó chịu khi ăn uống.
• Khoang miệng xuất hiện mùi hôi khó chịu do các vi khuẩn gây hại phát triển quá mức.
• Sưng nướu răng trong cùng hàm dưới đi kèm hiện tượng đau cổ họng (triệu chứng ít gặp).

Mức độ đau khi bị sưng nướu trong cùng hàm dưới sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Trong đó, cũng có một số trường hợp hoàn toàn không bị đau hoặc chỉ có cảm giác đau nhẹ.

Sưng nướu răng trong cùng hàm dưới: Nguyên nhân do đâu?

Răng trong cùng hàm dưới thường là răng số 7 hoặc răng khôn. So với những răng khác trên cung hàm, vị trí mọc của hai răng này rất khó vệ sinh. Do đó, đây được xem là nơi dễ tích tụ mảng bám, thức ăn và cao răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh.

Theo các chuyên gia nha khoa, hiện tượng sưng nướu răng trong cùng hàm dưới có thể khởi phát do những nguyên nhân sau đây:

Viêm lợi

Viêm lợi là bệnh răng miệng thường gặp nhất, khởi phát chủ yếu do việc vệ sinh răng miệng kém. Lợi là mô mềm bao xung quanh răng đảm nhiệm vai trò chính là bảo vệ chân răng và xương hàm. Do vậy, nó thường bị sưng viêm do cao răng, mảng bám thức ăn tích tụ nhiều, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và tiết ra độc tố. Các độc tố do vi khuẩn bài tiết chính là nguyên nhân trực tiếp làm lợi bị kích ứng, sưng viêm, thậm chí là chảy máu.

Răng hàm và răng khôn trong cùng là vị trí khó làm sạch và thường bị sót thức ăn. Nếu chúng ta không vệ sinh sạch sẽ, dần dần lượng thức ăn tích tụ tại vị trí tạo thành mảng bám và vôi răng, tạo điều kiện điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển gây viêm và sưng lợi.

Sâu răng hàm

Sưng nướu răng trong cùng hàm dưới cũng có thể khởi phát do sâu răng hàm – đặc biệt là răng số 7 và số 8. Sâu răng được xếp vào nhóm bệnh nha khoa phổ biến bên cạnh viêm lợi. Bệnh lý này xảy ra khi vi khuẩn mang tên Streptococcus mutans phát triển và bài tiết axit gây ra quá trình hủy khoáng.

Các nghiên cứu đã cho thấy, một khi quá trình hủy khoáng diễn ra nhanh hơn quá trình tái khoáng thì răng sẽ xuất hiện các lỗ sâu. Sau đó, vi khuẩn từ lỗ sâu này sẽ xâm nhập vào ngà răng, tủy răng. Tình trạng trên thường đi kèm với hiện tượng viêm toàn bộ mô nướu bao xung quanh.

Mọc răng khôn

Mọc răng khôn là một trong những nguyên nhân khiến nướu răng trong cùng bị sưng. Bởi đây là chiếc răng đặc biệt chỉ mọc ở tuổi trưởng thành, thường có xu hướng mọc lệch lạc, gây ảnh hưởng đến nướu và các răng kế cận.

Ở thời răng khôn mọc, cung hàm và cấu trúc răng đã phát triển hoàn chỉnh nên nó sẽ không có đủ không gian để mọc. Chính vì vậy, đa phần chiếc răng này đều mọc lệch hoặc mọc ngang khiến cho nướu và các răng lân cận bị chèn ép. Khi mọc răng khôn, nướu răng nướu răng trong cùng sẽ bị sưng viêm và đau nhức.

Trên thực tế, ngay cả những trường hợp răng khôn phát triển đúng hướng cũng khó tránh khỏi tình trạng sưng nướu. Bởi khi mầm răng nhô khỏi xương hàm sẽ đi qua nướu để mọc lên phía trên. Tuy nhiên, với những trường hợp răng mọc thẳng, mức độ đau, sưng nướu thường nhẹ và thuyên giảm nhanh chóng hơn.

Viêm lợi trùm

Viêm lợi trùm chính là nguyên nhân phổ biến nhất gây sưng nướu răng trong cùng hàm dưới. Đây là một dạng viêm lợi đặc biệt chỉ xảy ra ở răng khôn. Cụ thể, phần lợi này có vai trò che phủ một phần của răng, khi răng mọc nó sẽ kích thích khiến lợi sưng đỏ và đau nhức.

Ngoài ra, lợi trùm lên răng còn tạo ra kẽ hở giúp thức ăn và mảng bám tích tụ nhiều hơn. Sau đó, vi khuẩn nhanh chóng xâm nhập và phát triển mạnh mẽ gây viêm nhiễm. Nếu sưng nướu do viêm lợi trùm, người bệnh sẽ có thêm triệu chứng chảy mủ và hôi miệng.

Nguyên nhân khác gây sưng nướu răng trong cùng hàm dưới

Ngoài những nguyên nhân được đề cập ở trên, hiện tượng sưng nướu răng trong cùng hàm dưới còn có thể xảy ra do một số yếu tố sau đây:

• Chấn thương: Chấn thương ở khu vực miệng có thể khiến nướu răng trong cùng bị sưng viêm và chảy máu. Trong trường hợp này, nướu sẽ nhanh chóng lành lại sau một vài ngày. Tuy nhiên, nếu chấn thương quá mạnh khiến răng và nướu bị tổn thương nghiêm trọng thì bạn bắt buộc phải can thiệp ngoại khoa.
• Kích ứng nướu: Kích ứng nướu có thể xảy ra sau khi tẩy trắng răng, bọc răng sứ hay sử dụng các sản phẩm chăm sóc răng miệng chứa thành phần gây kích ứng. Điều này đã làm toàn bộ nướu sưng viêm, trong đó có cả vị trí nướu ở răng trong cùng.
• Mang thai: Theo thống kê, tình trạng sưng nướu răng trong cùng hàm dưới ở phụ nữ xảy ra phổ biến trong thời gian mang thai do hormone progesterone phát triển quá mức. Tình trạng này khó có thể cải thiện hoàn toàn bằng cách vệ sinh răng miệng đúng cách.
• Các bệnh nhiễm trùng răng miệng: Sưng nướu ở vị trí răng trong cùng hàm dưới có thể là dấu hiệu của các bệnh nhiễm trùng răng miệng. Trong đó, phổ biến nhất là herpes miệng, áp xe răng, viêm mô tế bào, viêm họng, viêm amidan,…

Bị sưng nướu răng trong cùng hàm có nguy hiểm không?

Sưng nướu răng là hiện tượng khá phổ biến, có thể gặp ở cả trẻ em và người trưởng thành. Dù xảy ra ở vị trí răng nào thì mức độ nguy hiểm của tình trạng trên sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Sưng nướu khởi phát do mang thai, chấn thương nhẹ, nướu kích ứng,… hoàn toàn không gây hại cho sức khỏe và có thể tự thuyên giảm bằng cách vệ sinh răng miệng sạch sẽ mà không cần điều trị.

Ngược lại, nếu sưng nướu do viêm lợi, sâu răng, viêm lợi trùm và răng khôn mọc lệch thì chắc chắn bạn cần phải điều trị sớm để tránh những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Bởi các bệnh lý này không thể tự thuyên giảm cho dù bạn có chăm sóc răng miệng tốt đến đâu. Thậm chí, nếu có tâm lý chủ quan, bệnh thường tiến triển xấu và gây ra nhiều biến chứng nặng nề như răng lung lay, mất răng, áp xe,…

Ngoài ra, mọi vấn đề về răng miệng đều ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng ăn nhai. Hơn nữa, sưng nướu răng trong cùng hàm dưới còn là nguyên nhân gây ra tình trạng hôi miệng khiến bạn mất tự tin khi giao tiếp. Do vậy, khi gặp phải tình trạng này, bạn đừng ngần ngại mà hãy đến nha khoa uy tín để thăm khám và điều trị ngay lập tức.

Các phương pháp trị sưng nướu răng trong cùng hàm dưới

Khi bị sưng nướu răng trong cùng hàm dưới, việc đầu tiên bạn cần làm là xác định nguyên nhân chính xác để có thể áp dụng biện pháp cải thiện phù hợp. Trong trường hợp bệnh không thuyên giảm bằng các biện pháp thông thường tại nhà, bạn nên tìm gặp bác sĩ để được hỗ trợ.

Các biện pháp khắc phục tình trạng sưng nướu răng trong cùng hàm dưới sẽ bao gồm việc vệ sinh răng miệng đúng cách, áp dụng các nguyên liệu tự nhiên điều trị tại nhà và can thiệp y khoa.

Vệ sinh răng miệng đúng cách

Nguyên nhân gây sưng nướu răng hàm trong cùng thường do vệ sinh, chăm sóc răng miệng kém. Do đó, biện pháp đầu tiên bạn cần thực hiện để khắc phục tình trạng này là đảm bảo răng, lợi và khoang miệng luôn sạch sẽ.

Các biện pháp vệ sinh răng miệng hiệu quả bao gồm:

• Đánh răng 2 – 3 lần/ngày với sản phẩm kem đánh răng chứa fluor và các thành phần kháng khuẩn tự nhiên.
• Sử dụng bàn chải có lông mềm và bề mặt chải nhỏ để dễ dàng len lỏi vào những vị trí khuất như kẽ răng, mặt nhai và mặt trong của răng. Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý thay bàn chải định kỳ 3 tháng/ lần.
• Súc miệng 2 lần mỗi ngày sau khi đánh răng để tiêu diệt vi khuẩn và khử mùi hôi miệng.
• Sử dụng thêm chỉ nha khoa hoặc máy tăm nước để làm sạch kẽ răng một cách tối ưu nhất.
• Nên dùng dao cạo lưỡi để loại bỏ mảng bám thức ăn, rêu lưỡi. Biện pháp này không chỉ giúp ngăn cản sự phát triển quá mức của vi khuẩn, giảm sưng nướu mà còn khắc phục mùi hôi miệng hiệu quả.

Chú ý: Các biện pháp vệ sinh răng miệng trên giúp ích rất nhiều trong việc bảo vệ nướu và khắc phục tình trạng sưng nướu. Do đó, ngay cả khi không có các vấn đề về nha khoa, bạn vẫn cần thực hiện đầy đủ.

Biện pháp giảm sưng nướu trong cùng hàm dưới tại nhà

Trường hợp nướu răng trong cùng bị sưng ở mức độ nhẹ, không khởi phát do nguyên nhân bệnh lý bạn cũng có khắc phục hiệu quả tại nhà. Những nguyên liệu được áp dụng đều rất dễ kiếm, ít tốn kém như muối trắng, lô hội, bã trà, mật ong….

Các cách giảm sưng nướu tại nhà cụ thể như sau:

• Sử dụng nước muối: Súc miệng bằng nước muối 2 – 3 lần mỗi ngày, nhất là sau khi ăn. Nước muối loãng sở hữu tính năng làm sạch, sát khuẩn khoang miệng đồng thời giúp giảm tình trạng viêm và sưng tấy cực hiệu quả.
• Dùng lô hội: Bôi trực tiếp gel lô hội vào vùng nướu bị sưng từ 2 – 3 lần/ngày. Nguyên liệu này có tính mát và lành tính, giúp giảm triệu chứng sưng viêm nhanh chóng.
• Dùng trà xanh: Chất tanin có trong trà xanh sở hữu tác dụng giảm viêm nhiễm, kháng khuẩn. Vì thế sau khi uống trà xong, bạn đừng vứt bã trà đi, thay vào đó hãy dùng nguyên liệu này để đắp lên vùng nướu bị sưng, giúp giảm sưng viêm hiệu quả.

Chú ý: Những phương pháp điều trị sưng nướu răng hàm dưới tại nhà được đề cập ở trên chỉ áp dụng cho tình trạng sưng nướu răng thể nhẹ. Bên cạnh đó, hiệu quả của nó cũng tùy vào cơ địa của từng người, nếu sau một thời gian sử dụng mà tình trạng sưng viêm không thuyên giảm, bạn hãy nhờ tới sự trợ giúp của bác sĩ.

Biện pháp điều trị y tế

Trường hợp nướu răng trong cùng bị sưng do bệnh lý hoặc mọc răng khôn lệch, bạn nên sắp xếp thời gian đến phòng khám nha khoa càng sớm càng tốt. Sau khi chẩn đoán, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất cho bạn.

Tùy theo từng nguyên nhân gây sưng nướu răng trong cùng hàm dưới, bác sỹ có thể áp dụng một trong các biện pháp điều trị sau:

• Cạo vôi răng.
• Trám răng (hàn răng).
• Lấy tủy răng.
• Cắt lợi trùm.
• Nhổ răng khôn.
• Liệu pháp fluor.
• Sử dụng thuốc để điều trị, bao gồm thuốc giảm đau, kháng sinh, dung dịch súc miệng kháng khuẩn,…

Biện pháp phòng ngừa sưng nướu răng trong cùng hàm dưới

Có thể thấy sưng nướu răng trong cùng hàm dưới gây ra nhiều phiền toái cho người bệnh khi ăn uống và sinh hoạt. Vì vậy để phòng ngừa hiệu quả và tránh tái phát tình trạng này, bạn nên thực hiện đồng thời các biện pháp phòng ngừa như sau:

• Thực hiện đầy đủ các biện pháp làm sạch răng miệng, bao gồm: Đánh răng, súc miệng và dùng chỉ nha khoa. Ngoài ra, nên tập thói quen lấy cao răng định kỳ ít nhất 6 tháng/ lần để ngăn ngừa hiệu quả tình trạng sưng nướu răng và các bệnh nha khoa thường gặp khác.
• Chủ động đến gặp nha sĩ để kiểm tra khi nhận thấy các dấu hiệu mọc răng khôn. Trong trường hợp răng khôn mọc lệch và bị viêm lợi trùm, việc khắc phục sớm là cần thiết để tránh gây biến chứng nguy hiểm.
• Các bệnh lý về răng miệng thường khởi phát nhanh, mạnh ở những người có chế độ ăn nhiều đường, ít uống nước và lười ăn rau xanh, trái cây. Vì vậy, để phòng ngừa chúng, bạn nên thay đổi thói quen ăn uống của mình sao cho khoa học hơn.
• Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc răng miệng có đặc tính kháng khuẩn tốt nhưng an toàn, lành tính để tránh khiến nướu răng bị kích ứng, tổn thương.

Như vậy, sưng nướu răng trong cùng hàm dưới có thể khởi phát do rất nhiều nguyên nhân. Dù là bất cứ lý do nào thì bạn cũng nên đến nha khoa kiểm tra và khắc phục tình trạng này trong thời gian sớm nhất. Một tâm lý chủ quan chính là căn nguyên khiến các vấn đề răng miệng tiến triển xấu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc ăn uống, sinh hoạt.